“Η συμβολή της οικογένειας του Σμυρναίου ιατρού Μιχαήλ Ναύτη στον απελευθερωτικό αγώνα του 1821 και στην ίδρυση του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους “.

“Η συμβολή της οικογένειας του Σμυρναίου ιατρού Μιχαήλ Ναύτη στον απελευθερωτικό αγώνα του 1821 και στην ίδρυση του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους ».

Ο Μιχαήλ ή Μιχαήλος Ναύτης ,Σμυρναίος ιατρός, αποτελεί έναν από τους κορυφαίους της Φιλικής Εταιρείας,ο οποίος εργάστηκε με ζήλο και αυταπάρνηση για να διαδώσει το Εθνικό Κήρυγμα και να εμψυχώσει τους αγωνιστές του 1821 .

Η Φιλική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό από τον Εμμανουήλ Ξάνθο, τον Νικόλαο Σκουφά, και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ. Ήταν μία από τις σημαντικότερες μυστικές οργανώσεις με κυριότερο στόχο την προετοιμασία επανάστασης για την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Τούρκους.

Έως το 1816 μετρούσε περισσότερα από 20 μέλη. Κύρια έδρα της μετά την Οδησσό ήταν η Κωνσταντινούπολη, από το 1818.

Στα Μικρασιατικά παράλια, η Φιλική Εταιρεία είχε σημαντική δράση. Ένας από τους κύριους μυητές ήταν ο έμπορος Α. Στρατηγόπουλος, ο οποίος είχε καταγωγή από τη Σμύρνη.

Η οικογένεια του Μ.Ναύτη μετακινήθηκε από την Κρήτη στη Μικρά Ασία μετά τα αποτυχημένα Ορλωφικά το 1770.Ο ίδιος μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Αριστείδη Παππά στις 18 Ιανουαρίου 1819 και με εντολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη ορίσθηκε επικεφαλής της Εφορίας της Φιλικής Εταιρείας στη Σμύρνη σε ηλικία 33 ετών .

Ο Υψηλάντης γράφει τον Ιούνιο του1819 στο Ναύτη και τον συγχαίρει για την πατριωτικήτου δράση : “Κροτούμεν τας χείρας, επαινούντες δια τον ένθερμο ζήλο και δια την προθυμία σου υπέρ της ευδαιμονίας της πατρίδος “.

Η σύζυγός του ,Κυριακή Μιτάκη -Ναύτη, ήταν ανιψιά του Επισκόπου Δημητσάνας.

Ο Φιλήμων αναφέρει: ‘’ Ην δε αυτή θυγάτηρ Πέτρος και μητρός φυγάδων της Επαναστάσεως του 1769 ,πατρός μεν Κρητός του Γεωργίου Μηταράκη,επανομασθέντος εν Σμύρνη Μπαiντηρλή ,μητρός δε Πελοποννησίας της Ζαφείρως ,ανεψιάς του Λακεδαιμόνος Ανανίου’’ .

Ο Ανανίας με καταγωγή από τους Παλαιολόγους ανέλαβε το 1747 αρχιεπίσκοπος Δημητσάνης .Ίδρυσε στη Δημητσάνα τους πρώτους μπαρουτόμυλους που τροφοδότησαν τις μετέπειτα επαναστάσεις και υδραγωγείο με δικά του έξοδα, στο οποίο οφείλεται το τοπωνύμιο “Βρύση του δεσπότη” στην είσοδο της πόλης. Έπεσε μαχόμενος στην μητρόπολη του Μυστρά στη σύγκρουση με τα στρατεύματα του Τοπάλ Οσουμάν τον Απρίλιο του 1764

Σμύρνη, Μάρτιος 1820.

Ένα χρόνο πριν από την έναρξη της ελληνικής επανάστασης, στο αρχοντικό του ιατρού Μιχαήλ Ναύτη πραγματοποιούνται ανελλιπώς συναντήσεις των Φιλικών της Μικρασιατικής πόλης.

Σε καμία όμως από αυτές τις συναντήσεις δεν επιτρεπόταν να συμμετέχει η σύζυγος του ιατρού, Κυριακή, ενώ ο Μιχαήλ δεν της εκμυστηρευόταν ποτέ το περιεχόμενο των συζητήσεων.

Η γυναίκα του Ναύτη, αγνοώντας ως εκείνη τη στιγμή τον σκοπό των συναντήσεων ανησυχούσε μήπως ο άνδρας της είχε προβλήματα με τις τουρκικές αρχές.

Έτσι ένα βράδυ αποφάσισε να μπει κρυφά στο γραφείο του , άνοιξε τον χαρτοφύλακα του συζύγου της και βρήκε χιλιάδες έγγραφα της Φιλικής Εταιρείας, τα περισσότερα από τα οποία όμως ήταν αποκρυπτογραφημένα.

Μόλις ο Μιχαήλ Ναύτης αντίκρισε τη γυναίκα και τα απόρρητα έγγραφα που είχαν παραβιαστεί, τρομοκρατήθηκε.

Ο όρκος των Φιλικών ήταν μυστικός και μάλιστα ένα από τα άρθρα του έλεγε:

«Ορκίζομαι να μην φανερώσω το παραμικρόν απότα σημεία και τους λόγους της Εταιρείας, μήτε να σταθώ κατ’ ουδένα λόγον η αφορμή του να καταλάβωσιν άλλοι ποτέ ότι γνωρίζω περί τούτων, μήτε εις συγγενείς μου, μήτε ειςπνευματικόν ή φίλον μου…»

Για εκείνον υπήρχαν δύο λύσεις. Είτε η γυναίκα του να πεθάνει, είτε να μυηθεί στην οργάνωση. Την κλείδωσε σε ένα δωμάτιο και αμέσως ενημέρωσε τα υπόλοιπα μέλη της Φιλικής Εταιρείας που βρίσκονταν στη Σμύρνη.

Όταν έφτασαν στο αρχοντικό του, ο Μιχαήλ Ναύτης της με δάκρυα στα μάτια τούς είπε: «Πάρτε το πιστόλι μου αυτό και θυσιάστε την, αν πρόκειται με τη θυσία αυτή να μη διακινδυνεύσει η πατρίδα. Ας θαφτεί το τρομερό μυστικό μαζί της. Την αγαπώ πολύ, γιατί είναι η μητέρα των παιδιών μου, μα πρώτα έρχεται το συμφέρον της Πατρίδας”

Τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας, βλέποντας ότι ο Ναύτης θα θυσίαζε ακόμη και τη γυναίκα του, αν έμπαινε εμπόδιο στην ελληνική επανάσταση, αποφάσισαν να μη σκοτώσουν την Κυριακή, αλλά να τη μυήσουν κι εκείνη στη Φιλική Εταιρία.

Έτσι τον Μάρτιο του 1820, η Κυριακή Ναύτη ορκίστηκε στη μυστική οργάνωση .Συγκινητική ήταν ή σκηνή της ορκωμοσίας της Κυριακούλας Ναύτη .

Με το δεξί της χέρι πάνω στο εικόνισμα τής Παναγίας, και με το αριστερό,

κρατώντας αναμμένο κερί, με δάκρυα στα μάτια και με τρεμάμενη φωνή,απήγγειλε τον όρκο των Φιλικών :

‘’ Όρκίζομαι εις Σέ, ώ ίερά πλην τρισαθλία Πατρίς. ‘Ορκίζομαι είς τάς

πολυχρονίους βασάνους Σου. Όρκίζομαι είς τα πικρά δάκρυα, τα όποΐα

έπί τόσους αιώνας έχυσαν και χύνουν τα ταλαίπωρα τέκνα Σου. Είς τα ϊδια

δάκρυα, χυνόμενα κατά ταύτην τήν στιγμήν, και είς τήν έλευθερίαν τών

ομογενών μου, όρκίζομαι ότι αφιερώνομαι δλως είς Σέ. Είς τό έξης, Σύ

θέλεις είσαι ή αιτία και ό σκοπός τών διαλογισμών μου. Τό όνομα Σου,

οδηγός τών πράξεων μου και ή ευτυχία Σου ή ανταμοιβή τών κόπων μου.

Θεία δικαιοσύνη άς εξάντληση επάνω είς τήν κεφαλήν μου όλους τους

κεραυνούς της και τό όνομα μου νά είναι είς άποστροφήν και ύποκείμενον

κατάρας και αναθέματος τών ομογενών μου, άνίσως λησμονήσω, έστω και

έπί στιγμήν, τάς δυστυχίας των και δεν εκπληρώσω τό χρέος μου προς

αυτούς’’.

Η Κυριακή Ναύτη έγινε έτσι η πρώτη, αλλά και η μοναδική γυναίκα μέλος της Φιλικής Εταιρείας που προετοίμασε το έδαφος για την αφύπνιση του ελληνικού λαού εναντίον του τουρκικού ζυγού.

Μαζί με τον σύζυγό της συνέβαλε,κυρίως οικονομικά, στην προετοιμασία του ελληνικού επαναστατικού αγώνα. Με δική της πρωτοβουλία, πραγματοποίησε μυστικούς εράνους στη Μικρασιατική πόλη και τον Μάρτιο του 1821 έστειλε με ιστιοφόρο στη Μάνη σημαντικό αριθμό πολεμοφοδίων, τα οποία και παρέλαβε ο ηρωικός αρματολός Νικοτσάρας.

Μια από τις πρώτες της αποστολές ως Φιλική ήταν η αποστολή 3.000 γροσιών στην υποδουλωμένη Ελλάδα, ενώ δεν δίστασε να πουλήσει τα κοσμήματα κι ένα μεγάλο μέρος της πατρικής της περιουσίας, για να ενισχύσει τον αγώνα για την ελευθερία.

Έτσι στο πλευρό του συζύγου της εργάστηκε ηρωικά, μυστικά και εχέγγυα προσφέροντας χρήματα και κάνοντας μυστικούς εράνους στην Τουρκοκρατούμενη Σμύρνη .Εκείνη την εποχή εξάλλου στη Σμύρνη είχε συσταθεί η “Φιλόμουσος και Φιλάνθρωπος Γραικική Εμπορική Εταιρεία “,τα κέρδη της οποίας διατίθεντο για την αγορά και προώθηση πολεμοφόδιων στην Επαναστατημένη Ελλάδα.

Κατά την έκρηξη της Επανάστασης και μετά τις σφαγές της Σμύρνης ο Μιχαήλ Ναύτης και η Κυριακή κατέφυγαν στη Σύρο, όπου ο Μιχαήλ Ναύτης αργότερα προσέφερε τις υπηρεσίες του ως χειρουργός στο Νοσοκομείο της Σύρου ,η ίδρυση του οποίου χρονολογείται από το έτος 1823.

Το υποτυπώδες Νοσοκομείο μαζί με τα άλλα αναρρωτήρια που λειτουργούσαν σε διάφορες περιοχές της Επαναστατημένης Ελλάδας κάλυπταν τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες για περίθαλψη.Αναρρωτήρια λειτούργησαν στο Ναύπλιο,το Μεσολόγγι, τηνΠάτρα χωρίς να υπάρχει διάκριση μεταξύ αμάχων και πολεμιστών.Μέχρι τότε η νοσηλεία γινόταν σε μοναστήρια, σε σπίτια, ή σε ιδιαίτερα θεραπευτήρια των ιατρών.

Η τάξη των Χίων εμπόρων που συρρέουν στο νησί της Σύρου ήδη από το 1822 χρηματοδοτεί την οικοδόμηση δημόσιων κτιρίων, με συνέπεια να αντικατασταθεί το υποτυπώδες υπάρχον αναρρωτήριο, περιθάλπωντας τους καταδιωκόμενους τραυματίες της Επανάστασης.

Καταγεγραμμένες μαρτυρίες, αποφάσεις της Δημογεροντίας της Ερμούπολης, εφημερίδες εποχής καθώς και το μοναδικό σωζόμενο αρχείο εισερχομένων ασθενών του Νοσοκομείου αρχής γενομένης τού 1834 επιβεβαιώνουν την οργάνωση, ορθή λειτουργία και τις προσφερόμενες υπηρεσίες του.

Στις 11 Ιουλίου 1829 ο Μιχαήλ Ναύτης αφοσιωμένος στο κυβερνήτη Καποδίστρια συμμετείχε ως πληρεξούσιος στη Δ’ Εθνοσυνέλευση στο Άργος με Πρόεδρο το Γεώργιο Σισίνη και γραμματείς τους Ιακωβάκη Ρίζο και Νικόλαο Χρυσόγελο ,όπου ψηφίστηκε νέο προσωρινό πολίτευμα της Ελλάδας, σύμφωνα με το οποίο ο Καποδίστριας συγκέντρωσε όλες τις εξουσίες και ίδρυσε σαν σώμα κοινοβουλευτικό τη Γερουσία με 27 γερουσιαστές διορισμένους από τον ίδιο .

Ένα από τα σπουδαιότερα ψηφίσματα της συνέλευσης αυτής είναι ο Οργανισμός των Δικαστηρίων.Με βάση τον Οργανισμό αυτό συστήθηκαν τα εξής είδη δικαστηρίων .

Τα Ειρηνοδικεία .

Τα Πρωτόκλητα δικαστήρια δηλαδή τα σημερινά Πρωτοδικεία .

Το Εμποροδικείον με έδρα την Σύρο λόγω της μεγάλης εμπορικής κίνησης του νησιού .

Ανέκκλητον κριτήριον ,δηλαδή το σημερινό Εφετείο ,με ένα Πρόεδρο και επτά κριτές που διόριζε η κυβέρνηση.

Ο Μιχαήλ Ναύτης υπήρξε επίσης μέλος της επιτροπής για την ενίσχυση της Κρητικής Επανάστασης του 1841 με αποστολή χρημάτων, όπλων και εφοδίων αλλά και εθελοντών στο Κίνημα του Χαιρέτη.Ο σπουδαίος αυτός Φιλέλληνας πατριώτης απεβίωσε στην Ερμούπολη στις 23 Σεπτεμβρίου 1841 ,πόλη που κυριολεκτικά δημιουργήθηκε από τους Σμυρναίους,Κυδωνιείς ,Χιώτες και Ψαριανούς πρόσφυγες που χάρη στη νοοτροπία ,το δυναμισμό και τις πρακτικές τους την ανέδειξαν σε αδιαφιλονίκητη οικονομική πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους και σταυροδρόμι της Ανατολικής Μεσογείου .

Σε αυτό το σημείο ,κρίνω απαραίτητο να τονιστεί η συμβολή της Σύρου στον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα του 1821 μιας και :

‘’Είναι γεγονός ότι όλοι όσοι ασχολήθηκαν με την Επανάστασιν,Έλληνες και ξένοι αναφέρονται σχεδόν αποκλειστικώς, εις τα πολεμικά γεγονότα.Τας μάζας, τας ναυμαχίας, τα ανδραγαθήματα, τους ηρωισμούς. Η εις τας σκοτεινάς σελίδας της δυσκόλου αυτής περιόδου της Ελληνικής Ιστορίας, τους εμφυλίους πολέμους, τας λιποψυχίας,τας συνθηκολογήσεις.Αι επαναστάσεις όμως, και μάλιστα όταν παρατείνονται επί επτά και πλέον έτη, δεν είναιμόνον μάχαι,ναυμαχίαι, ηρωισμοί, εμφύλιοι πόλεμοι και προδοσίαι.Είναι και άρτος εφόδια και αγαθά. Έχει δε ελάχιστα ερευνηθεί πως έζησε το αγωνιζόμενον έθνος κατά τα έτη αυτά του μεγάλου αγώνος, όταν οι άνδρες του εμάχοντο, όταν η γη του παρέμενε, σχεδόν εν τω συνόλω της ακαλλιέργητος, όταν τα υπάρχοντα του εγίνεντο τόσο εύκολος λεία εχθρών και φίλων,όταν οι λιμένες του όλοι είχαν νεκρωθεί, από τον ορυμαγδόν του πολέμου και των εις βάρος του μέτρων του εχθρού.Η πόλις αυτή με το αναπτυχθέν ταχύτατα εμπόριο της με το σφύζοντα ζωή και κινήσεως λιμένα της ,αποτέλεσε πολύτιμο πηγήν αντλήσεως εσόδων δια την ανοργάνωτη ΕΛΛΗΝΙΚΉΝ Διοίκισιν.Οι δασμοί εισαγωγικοί και εξαγωγικοί επεβλήθησαν και εισεπράττοντο σχεδόν αποκλειστικώς εις μόνον τον λιμένα της Σύρου ,διότι αυτός και μόνο καλύπτει το μέγιστον μέρος της κινήσεως του Ελληνικού εμπορίου ,διότι αυτός ήταν ο μόνος οργανωμένος λιμήν της εν Επαναστάσει Ελληνικής περιοχής .Τα λιμενικά τέλη , τα Υγειονομικά τέλη και τέλος τα λεγόμενα τελώνια προσέθετον επίσης σημαντικά ποσά εσόδων δια την διοίκησιν.Τα χρήματα αυτά πολλάκις απετέλεσαν σανίδαν σωτηρίας εις το ασφυκτιούν εξ ελείψεως χρημάτων εθνικόν ταμείον.Όταν οι πόροι των Υδραίων είχαν αρχίσει πλέον να εξαντλούνται ,προς τους εμπόρους της Σύρου εστράφη πολλάκις το αίτημα και η αξίωσις να έλθουν αρωγοί δια την σωτητίαν της Πατρίδος.Και προσέφερον !! ’’

Ο Μιχαήλ και η Κυριακή Ναύτη απέκτησαν ένα γιο τον Γεώργιο Αναξαγόρα Ναύτη (1810-1877) δικηγόρο, ο οποίος ,εκλέχθηκε βουλευτής στις εκλογές του 1843.Σπούδασε στην Ιταλία στο Πανεπιστήμιο της Πίζας .Εδώ αναφέρεται ότι ονομαζόταν από τους καθηγητές του,Αναξαγόρας, όνομα το οποίο φαίνεται να κράτησε.

Επέστρεψε στην Αθήνα, αφού τέλειωσε τις σπουδές του και διορίστηκε εισαγγελέας Πρωτοδικών στην Τρίπολη και αργότερα αντεισαγγελέας στον Άρειο Πάγο.Το 1844 εγκαταστάθηκε στη Σύρο και ασχολήθηκε με τη συγγραφή διάφορων νομικών και ιστορικών έργων και πλήθους φιλολογικών κείμενων .

Έργα του είναι:

“Ο θάνατος του Καραϊσκάκη”,θεατρικό έργο, το οποίο έγραψε νεαρότατος με αφορμή το πυρπολισμό του Οθωμανικού στόλου στο Νεόκαστρο και το οποίο παραστάθηκε στην Αθήνα το 1836.

Το ποίημα ” Ηρωίς” ή ο πυρπολισμός του Οθωμανικού στόλου εις Νεόκαστρον ‘’.

“Οδηγίαι προς τους δημάρχους και τους ανακριτικούς υπαλληλους”,

“Ιστορία του εμπορίου από των αρχαιοτάτων χρόνων”,

“Περί Σύρου”, ιστορική μελέτη και το μυθιστόρημα

“Η τελευταία δούκισσα των Αθηνών” .

Από όλες τις πληροφορίες τις σχετικές με τη βιογραφία του ποιητή συμπεραίνουμε ότι ο Γεώργιος Ναύτης επηρεασμένος από την αρχαία ποίηση συγκινημένος από το δίκαιο αγώνα της παρτίδας του εξωτερικεύει τα συναισθήματα του στο ποίημα” Ηρωίς” ή ο πυρπολισμός του Οθωμανικού στόλου εις Νεόκαστρον .

Ο τίτλος μας φέρνει στη μνήμη παλαιά ηρωικά ποιήματα όπως η Ιλιάδα,η δε επίκληση στη Μούσα από την αρχή του ποιήματος είναι καθαρά ομηρική επίδραση.Συνετέθη μετά τη διεξαγωγή μιας ναυμαχίας από κάποιο που έζησε από κοντά τα γεγονότα τα οποία εκτός από την φανταστική προσθήκη της θείας επέμβασης και των ονείρων,ανταποκρίνονται πλήρως στις ιστορικές περιγραφές.

“Θεία Νέμεσις!Ιδού τέλος πάντων πληρώνεις κατ’ αξίαν τας ωμότητας των τυράννων μας!Σεβαστή Θέμις!Ιδού αποδίδεις τα δικαιώματα των Ελλήνων και τους ανασταίνεις Έθνος εις την κόνιν των λαμπρών προγόνων του.

Χαίρετε Έλληνες ότι πλέον ο ποταμός των αιμάτων σας ευρίσκει πέρας και η ανεξαρτησία σας κατεβαίνει από τον Όλυμπο, δορυφορούμενη από την ένδοξον των Μουσών χορείαν!

Χαίρετε λέγω και μη λησμονήσετε ότι η αρετή και η παιδεία είναι τα θεμέλια της Ελευθερίας”.

Στο θεατρικό έργο “Ο θάνατος του Καραϊσκάκη ή η Διάλυσις του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ εις την Αττικήν’’ εκφράζει την ευγνωμοσύνη του στον ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης ,τονίζοντας ότι η Δόξα ενός Έλληνος είναι η αρετή του, ο πατριωτισμός και η σταθερά ψυχή του.

“Εις την φρικτήν ανάμνησιν των πολλών και αλλεπάλληλων συμφορών της ήδη ευτυχώς αναγεννωμένης πατρίδας μας,τίποτε άλλο χαριέτερον δεν παριστάνεται εις το νου του καλού πατριώτου από το ευγενές αίσθημα της ευγνωμοσύνης προς τους όσοι συνήργησαν εις ελάφρωσιν των δεινών της.

Τοιούτον αίσθημα με κινεί δικαίως να όσοι αφιερώσω Κύριε την παρούσα τραγωδία, ως βραβείον των πολλών αγαθοεργιών, τας οποίας έδειξες προς τους παντοδαπώς πάσχοντας ομογενείς, και τας οποίας καλώς γνωρίζει αυτή η Πατρίς, ώστε εις εμέ δεν ανήκει να εκθέσω, δια να μη πειράξω την μετριότητα σου.

Τα ευγενή σου αισθήματα και ο ειλικρινής και πατριωτικός σου χαρακτήρ με βεβαιόνουσιν αρκετά, ότι θέλεις δεχθή από μέρους νέου Έλληνος το μικρόν μεν και ασθενές τούτο δώρον αλλ’αξιον του να ευχαριστήσει τον όστις τρέφεται με την πνοήν ελληνικής αύρας.”.

Γράφων εν πίστη τη 10 Δεκεμβρίου 1828

Ο ομογενής σου,

Γ.Α.Ναύτης

Όπως και ο πατέρας του έτσι και ο Γεώργιος αγωνίστηκε επίσης στην επανάσταση της Κρήτης (1866-1869) ενάντια στην οθωμανική κυριαρχία και υπέρ της ένωσης της με την υπόλοιπη Ελλάδα.

Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε ο λόγος του εν τω Μνημοσύνω Ηρακλέους Κοκκινίδου και Εμ.Κρανιωτάκη και των άλλων πεσόντων εν Κρήτη οπλαρχηγών.

“παρίσταντο άοκνοι και ακάματοι εργάται της Ελευθερίας και υψηλόφρονες στρατιώται ανέβησαν υπεράνω των συνήθων πόθων και παθών και εισήλθαν γενναίοι εις το πεδίον των αρετών εκείνων όπου αγωνίζονται τα ευγενέστερα και εξοχώτερα αισθήματα ποθούντα τα αριστεία ενός κλάδου δάφνης ή την ουράνιαν δόξα του μαρτυρίου”.

Ο ίδιος παντρεύτηκε τη Μαρία Ησαία με καταγωγή από της Τεργέστη και απέκτησαν 4 παιδιά δύο αγόρια και δύο κορίτσια από τα οποία ο πρωτότοκος γιος του Μιχαήλ Ναύτης ήταν επίσης δικηγόρος και Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου και του Πρωτοδικείου της Σύρου .

Το Πρωτοδικείο Σύρου και το Εμποροδικείο Σύρου, συνεστήθησαν το έτος 1834 ( ΦΕΚ 38/5-11-1834 ) και είναι από τις πρώτες δικαστικές υπηρεσίες που από την Αντιβασιλεία, – εν ονόματι του βασιλέως Όθωνος,- συνεστήθησαν στο νεοσύστατο Ελληνικό Κράτος.

Με το ίδιο ΦΕΚ δημιουργούνται άλλα εννέα Πρωτοδικεία: Ναυπλίου, Τρίπολης, Πάτρας, Σπάρτης, Αθήνας, Χαλκίδας, Άμφισσας, Μεσολογγίου και Πύλου, άλλα δύο Εμποροδικεία: Πάτρας και Ναυπλίου και τα Εφετεία Αθήνας και Τρίπολης.

Το Εφετείο Αιγαίου συνεστήθη το έτος 1914 ( ΦΕΚ τ. Α΄ 88/11-4-1914 ) και σ΄ αυτό εκδικάζονταν πολιτικές υποθέσεις κατ΄ έφεσιν και ποινικές υποθέσεις όλων των Νομών του Αιγαίου .

Ιδιαίτερη ιστορική αξία έχει η επιστολή του Μιχαήλ Γ.Ναύτη προς τον τότε επί της δικαιοσύνης υπουργό για την δημιουργία του Εφετείου Αιγαίου στη Σύρο.

‘’Εν Σύρω υπάρχει εις εκ των αρχαιοτέρων Συλλόγων του Ελληνικού κράτους, περιλάμβαναν δικηγόρους οίτινες και πέραν και μέγιστη κέκτηνται νομικών ευρυμάθειαν.Ένεκα ιστορικών και Εθνικών λόγων επιβάλλεται η διατήρηση του Εφετείου εν Σύρω.Από της αρχαιότητας προϊστορικής εποχής, ετι εποχή η Σύρος ανεδείχθη το κέντρον και η κοιτίς του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού, ως αι νεώταται αρχαιολογικά ανασκαφαί απέδειξαν.

Κατά την νεότερη εποχή μετά την ανεξαρτησία της νεωτέρας Ελλάδος η Σύρος δια των εκ πάσης γωνίας του δούλου Ελληνισμού και ίδια των νήσων του Αιγαίου καταφυγόντων προσφύγων κατέστη και επί πολλές δεκαετηρίδας εθεωρείτο η Μητρόπολις των έτι υπόδουλων Ελληνικών χωρών και η Πανελλήνιος σημασία της ου μόνον καθ έπεσαν την Ανατολών αλλά και καθ άπασαν την Ευρώπην αναγνωρίζετο.

Εν αύτη ιδρύθησαν τα πρώτα εκπαιδευτικά, εν αυτή τα πρώτα εμπορικά και βιομηχανικά κέντρα δι ων η Ελευθέρα Ελλάς ανακοινώνει απ ευθείας μετά του δούλου Ελληνισμού και των εν Ευρώπη διεφθαρμένων ομοφύλων και εξ αυτής ανέθαλλον οι μεγάλοι Ελληνικοί εμπορικοί οίκοι ,οι τιμώντας το Ελληνικόν όνομα εν τη ξένη’’

Με την ελπίδα ότι η μελέτη αυτή θα συμβάλλει ώστε ο ιστορικός προβολέας να φωτίσει αγωνιστές και προσωπικότητες της καθ’ ημάς Ανατολής ,- όπως η οικογένεια Ναύτη στο νησί της Σύρου ,-που ενσυνείδητα προσέφεραν τις υπηρεσίες τους για την ανάταση του Γένους, χωρίς ίχνος ιδιοτέλειας ή καιροσκοπισμού,σας απευθύνω ,φιλικούς χαιρετισμούς .

Με εκτίμηση ,Ειρήνη Χαρδαλή

Ιατρός -Ακτινολόγος,Πρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών Ερμούπολης Σύρου .

ΥΣ …Υποσημείωση της Ενωσης Βουρλιωτών Μ.Ασίας:Εκτός της Κυριακής Ναύτη γυναίκες μυημένες στη Φιλική Εταιρεία υπήρξαν η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα και η Μαντώ Μαυρογένους.Θα ήταν άδικο δε να μην αναφέρουμε πως:

Οι «Φιλικές» 
Οι πληροφορίες σχετικά με τη συμμετοχή των γυναικών στη Φιλική Εταιρεία είναι ελάχιστες και αμφισβητήσιμες, καθώς, όπως είναι γνωστό, αφ’ ενός επρόκειτο για μυστική οργάνωση όπου τηρείτο η μυστικότητα, έδιναν όρκο πίστης και επικοινωνούσαν με κώδικες, ψευδώνυμα και συνθηματικές λέξεις, άρα δεν υπάρχουν διαθέσιμα επαρκή τεκμήρια, και αφ’ ετέρου απαγορευόταν από το καταστατικό της εταιρείας η συμμετοχή των γυναικών.

«Πρωτομάνα των Φιλικών»
Η Ελισάβετ Υψηλάντη, Ελληνίδα αριστοκράτισσα από σημαντική οικογένεια της Μολδαβίας με καταγωγή από τη Βόρεια Ήπειρο, υπήρξε κατά την προεπαναστατική περίοδο του 1821 η δεύτερη σύζυγος του ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Κωνσταντίνου Υψηλάντη. Χαρακτηρίστηκε ως η «Πρωτομάνα των Φιλικών», καθώς ήταν εκείνη που οργάνωσε τις προκαταρκτικές συναντήσεις προσωπικοτήτων της εποχής στα σαλόνια της, με το πρόσχημα φιλολογικών συναντήσεων, οι οποίες οδήγησαν τελικά στη σύσταση της Φιλικής Εταιρείας, της οποίας η ίδια υπήρξε ένα από τα πρώτα γυναικεία μέλη.

Η ηλικιωμένη αρχόντισσα από το Κίεβο της Ρωσίας δεν εμπόδισε τους υιούς της να τρέξουν στην Ελλάδα. Έδωσε πρώτα την ευχή της στον Αλέξανδρο Υψηλάντη, ώστε να αρχίσει την επανάσταση στη Μολδοβλαχία, ως αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας, και ύστερα από λίγο καιρό έδωσε τη συγκατάθεσή της και στον Δημήτριο Υψηλάντη λέγοντας: «Αν είναι να ελευθερωθεί η Ελλάς από την αποστολήν και αυτού του παιδιού μου, που μου έμεινεν, ας το στερηθώ και αυτό. Ας πάει με την ευχή μου!». Μαζί με την ευχή της, προσέφερε στον Αγώνα και ολόκληρη την περιουσία της.

Η Κυριακή Ναύτη είναι η πρώτη γυναίκα που έδωσε τον όρκο των Φιλικών.
Στη συνέχεια και άλλες γυναίκες άρχισαν να μπαίνουν στο νόημα της οργάνωσης. Σημαντική ήταν η συμβολή της Μαριγώς Ζαραφοπούλα, που γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Φέρεται πως είχε κάποιαν ανάμιξη με υποθέσεις της Φιλικής Εταιρείας τις οποίες και διεκπεραίωσε, όπως το ότι συνέβαλε στο να δραπετεύσουν οι γιοι του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη που διέμεναν στην Κωνσταντινούπολη ως αιχμάλωτοι. Κυνηγημένη από την Πόλη, η Ζαραφοπούλα κατάφερε να μεταβεί στην Ύδρα της επαναστατημένης Ελλάδας, κομίζοντας μαζί της μεγάλο χρηματικό ποσό, το οποίο διέθεσε για τις ανάγκες της Επανάστασης. Την προσφορά της στον Αγώνα πιστοποίησαν με σχετικά έγγραφα αρκετοί σημαντικοί οπλαρχηγοί, όπως οι Γενναίος Κολοκοτρώνης, Χατζηχρήστος Νικηταράς κ.ά..
Σχετικά με την Ευφροσύνη Νέγρη, κανει λόγο η συγγραφέας Καλλιρρόη Παρρέν: «Ειργάσθη προς διάδοσιν των κυοφορουμένων τότε φιλελευθέρων ιδεών και η αίθουσα της απετέλει το κέντρον των μυστικών συναθροίσεων των μεμυημένων ομογενών. Υπό τας μυροβόλους ανθοδέσμας των πολυτελών δοχείων, εκρύβοντο τα εγχειρίδια και τα όπλα, τα οποία κρυφά και μεταξύ δύο φιλοφρονήσεων μετεβιβάζοντο εις τους ήρωας, οίτινες υπό τοιούτων γυναικών ενεθαρρύνοντο εις την ευγενή και μεγάλην απόφασιν να πληρώσωσι με το αίμα τους την ελευθερία της χώρας των».

Ακόμα γίνεται λόγος για τη Ρωξάνη Σούτσου και τη Δόμνα Βισβίζη. Από μια επιστολή της που σώζεται και αναφέρεται στο ξεκίνημα της Επανάστασης στο Ιάσιο, διαφαίνεται τόσο η γνώση απόρρητων υποθέσεων όσο και η ενεργός δράση της Ρωξάνης στον χώρο της Φιλικής Εταιρείας. Η Ρωξάνη Σούτσου ήταν γυναίκα ενός σημαντικού προσώπου της Φιλικής Εταιρείας και τελευταίου Έλληνα ηγεμόνα της Μολδαβίας, του Μιχαήλ Σούτσου, στενού συνεργάτη του Αλέξανδρου Υψηλάντη.

Τέλος, σημαντική υπήρξε η προσφορά της εξ Αίνου Θρακιώτισσας Δόμνας Βισβίζη, που αφιέρωσε τη ζωή της στην απελευθέρωση του έθνους. Λέγεται ότι μυήθηκε κι αυτή στη Φιλική Εταιρεία από τον άντρα της Χατζηαντώνη Βισβίζη. Ξόδεψε όλη την περιουσία της στη συντήρηση του πλοίου της που πρόσφερε στον αγώνα. 

Πληροφορίες αντλήθηκαν από τα βιβλία :

”Η συμμετοχή των Μικρασιατών στην Επανάσταση του 1821.” ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ Ν.ΙΩΝΙΑΣ

“Η συμβολή της Ιωνίας στην Εθνεγερσία “Χρ .Σολομωνίδη

“Γυναίκες και γη της Μικράς Ασίας και του Πόντου” Ν.και Γ.Σαραντόπουλου

‘’Ιστορία του οικισμού της Ερμουπόλεως (Σύρας )’’ Δρακάκης Α.

‘’Το πρώτο Νοσοκομείο της Επαναστατημένης και Ελεύθερης Ελλάδας ‘’Ν.Λειβαδάρας

Και από Γ.Α.Κ Αρχεία Νομού Κυκλάδων

Βουλή των Ελλήνων: Μητρώο Πληρεξούσιων, Γερουσιαστών και Βουλευτών 1822-1935