Ιωνία ονομάζεται η παράλια περιοχή της Μ. Ασίας, καθώς και μερικά νησιά στα οποία κατοικούσαν οι Ίωνες. Περιλαμβάνει το τμήμα της Μ. Ασίας που περιβάλλεται από τους ποταμούς Έρμο και Μαίανδρο.
Η αρχαία μικρασιατική Ιωνία αποτελείτο από δώδεκα πόλεις, τη Δωδεκάπολη. Οι δώδεκα αυτές πόλεις ήταν οι εξής: Φώκαια, Ερυθραί, Κλαζομεναί, Τέως, Λέβεδος, Κολοφών, Έφεσος, Μίλητος, Μνους, Πριήνη και τα νησιά Χίος και Σάμος. Αργότερα προστέθηκε και η Σμύρνη.
Σταδιακά η Ιωνία ταυτίστηκε με ολόκληρη την περιοχή των ανατολικών παραλίων του Αιγαίου λόγω της μεγαλύτερης εμβέλειας των Ιωνικών πόλεων έναντι των άλλων ελληνικών πόλεων της περιοχής αυτής.
Ο ιστορικός χώρος της αρχαίας Ιωνίας εκτεινόταν από τον Έρμο ποταμό στα βόρεια μέχρι την αρχή της χερσονήσου της Αλικαρνασσού στα νότια. Δυτικά κατέληγε στην μεγάλη χερσόνησο της Ερυθραίας, ενώ δυτικά σε οροσειρές που χώριζαν την Ιωνία από την Λυδία και την Καρία.
Η Ιωνία αρχικά υποτάχτηκε στους Λυδούς, Πέρσες και τέλος στους Ρωμαίους.
Στην εποχή του Βυζαντίου η Ιωνία αποτελούσε τμήμα του θέματος της Σάμου.
Υποτάχτηκε στους Τούρκους και το 1919 καταλήφτηκε πάλι από τους Έλληνες.
Δυστυχώς, η μικρασιατική καταστροφή του 1922 όχι μόνο εμπόδισε την ένωση με την Ελλάδα, αλλά και άδειασε κυριολεκτικά την περιοχή από τους Έλληνες.
Δυο εκατομμύρια Έλληνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρική γη και να έρθουν στην Ελλάδα..
…………………….Πανιώνιοι Αγώνες…………………………………..
Οι Πανιώνιοι Αγώνες ήταν μια ετήσια αθλητική διοργάνωση αγωνισμάτων στίβου κυρίως, που διεξαγόταν στη Σμύρνη κι έπειτα στην Αθήνα από τα τέλη του 19ου αιώνα ως τα μέσα του 20ού αιώνα με διοργανωτή τον Πανιώνιο Γυμναστικό Σύλλογο Σμύρνης. Διεξήχθησαν είκοσι έξι (26) φορές και είχαν πανελλήνιο χαρακτήρα, ο οποίος περιελάμβανε τη συχνή εμφάνιση αθλητικών σωματείων της ελληνικής διασποράς. Η συμμετοχή κατ’ άτομα ή ομάδες αθλητών από ξένα κράτη, τέλος, απέδωσε διεθνή εμβέλεια στους Αγώνες.
Ιστορία.
Οι Πανιώνιοι Αγώνες ξεκίνησαν το 1896 στη Σμύρνη από το σύλλογο Γυμνάσιον με την ονομασία “Δημόσιοι Αγώνες”. Ο τοπικός τύπος, όμως, από την αρχή τους αποκαλούσε Πανιώνιους, εις ανάμνηση των ομώνυμων αγώνων που τελούνταν στη Σμύρνη την αρχαία εποχή. Έτσι καθιερώθηκε η ονομασία, από την οποία προέκυψε και η ονομασία του συλλόγου. Συγκεκριμένα, το 1898 τους αγώνες διοργάνωσαν από κοινού οι ομογάλακτοι σύλλογοι “Γυμνάσιον” και “Ορφεύς”, οι οποίοι είχαν χωρίσει το 1893. Στα τέλη του 1898 συνενώθηκαν και πάλι με το όνομα Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος, ο οποίος έκτοτε ανέλαβε την ευθύνη της διοργάνωσης.
Αμέσως μετά τη συνένωση Γυμνασίου-Ορφέα, ως πρώτιστος στόχος τέθηκε η προετοιμασία και η διοργάνωση των Γ΄ Πανιώνιων Αγώνων του 1899. Οι αγώνες τέθηκαν σε καλύτερη βάση, θεσπίστηκε κανονισμός και καθορίστηκαν τα αγωνίσματα. Aρχικά χρησιμοποιήθηκε το αγγλικό σύστημα μέτρησης: 100, 220, 440 γιάρδες, μισό και ένα μίλι, πανιώνιος δρόμος 8,5 χλμ., 120 γιάρδες με εμπόδια, άλματα εις μήκος και ύψος, ρίψεις δίσκου και σφαίρας. Από το 1901 οι αποστάσεις ορίστηκαν με βάση το μέτρο. Όμως, σε κάποιες διοργανώσεις γίνονταν δρόμοι ημιαντοχής ή αντοχής υπολογισμένοι σε μίλια. Αργότερα προστέθηκαν κι άλλα αγωνίσματα: 800, 1.500, 10.000, βάδην, σκυταλοδρομίες, τριπλούν, επί κοντώ, άλματα άνευ φοράς, ακόντιο, λιθοβολία, ελληνική δισκοβολία και πένταθλο.
Με έμπνευση και ενέργειες του Χρυσοστόμου δημιουργήθηκε στη Σμύρνη το γήπεδο του Πανιωνίου Γυμναστικού Συλλόγου Σμύρνης, έχοντας μάλιστα αρνηθεί δάνειο 100.000 χρυσών λιρών που του προσέφεραν οι Άγγλοι. [8]. Συγκεκριμένα, με εισήγηση του μητροπολίτη Χρυσόστομου η Δημογεροντία και η Κεντρική Επιτροπή παραχώρησαν έκταση 105 στρεμμάτων, αν και είχαν δελεαστική προσφορά 100.000 λιρών από Άγγλους, για να την πουλήσουν. Εκεί κτίστηκε το νέο στάδιο του συλλόγου, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1912 στους ΙΔ΄ Πανιώνιους Αγώνες. Το νέο στάδιο περιλάμβανε στίβο περιμέτρου 334 μέτρων, γήπεδο ποδοσφαίρου διαστάσεων 95×65 μ., γυμναστήριο εξοπλισμένο με σύγχρονα όργανα, εξέδρα για 7.000 θεατές, αποδυτήρια και γραφεία.
Από το 1913 εντάχθηκαν στο πρόγραμμα και αγωνίσματα εφήβων και παίδων. Επίσης, διεξάγονταν αγωνίσματα γυμναστικής, κολύμβησης, οπλομαχίας, ποδηλασίας, ναυτικά (κωπηλασία) και κατά καιρούς αγώνες πάλης και άρσης βαρών. Οι αγώνες τελούνταν στα τέλη Απριλίου ή στις αρχές Μαΐου.
Από το 1904 παράλληλα με τους Πανιώνιους αγώνες διεξαγόταν και το Σχολικό Πρωτάθλημα Στίβου, στο οποίο μετείχαν μαθητές από τα σχολεία της Σμύρνης. Ως το 1922 πραγματοποιήθηκαν 18 σχολικά πρωταθλήματα αλλά όχι πάντα ταυτόχρονα με τους Πανιώνιους Αγώνες.
Στους αγώνες είχαν λάβει μέρος όλα τα μεγάλα ονόματα του ελληνικού αθλητισμού εκείνης της εποχής, πολλά από τα οποία είχαν διακριθεί στις Ολυμπιάδες, όπως οι ολυμπιονίκες Τσικλητήρας, Δώριζας, Γεωργαντάς, Τόφαλος, αδελφοί Αλιπράντη.
Από τους αγώνες αναδείχθηκαν μορφές του ελληνικού αθλητισμού, κάτοχοι πανελληνίων ρεκόρ και μετέπειτα πανελληνιονίκες, όπως οι: Κωνσταντίνος Μουράτης, Δημήτριος Σαμοθράκης, Γεώργιος Κασσάρ, Βίκτωρ Γοντράν, Χρ. Πάρσαλης, Ν. Ανδρεαδάκης, Κωνσταντίνος Ίσκος, Παντελής Έκτωρος, Καραμπάτης, Παναγιώτης Ρετέλας, Γεώργιος Ισηγόνης κ.ά. Οι νικητές των αγώνων έχαιραν ιδιαίτερης τιμής και στους πολυνίκες ή σε όσους κατέρριπταν ρεκόρ ο Πανιώνιος απένειμε το Χρυσό Σταυρό, την ανώτατη διάκριση του σωματείου.
Έτσι ήταν το γήπεδο του Πανιωνίου στη Σμύρνη
Στους αγώνες του 1899 συμμετείχαν για πρώτη φορά αθλητές από σωματεία εκτός Σμύρνης, συγκεκριμένα από τη Λέσβο και από τη Σάμο. Από το 1904 συμμετείχαν και αθηναϊκά σωματεία. Σε όλη την περίοδο της Σμύρνης υπολογίζεται ότι στους Πανιώνιους Αγώνες μετείχαν περισσότεροι από 1.600 αθλητές προερχόμενοι από όλα τα σωματεία της Σμύρνης, από πόλεις της Μικρασίας, την Κωνσταντινούπολη, Λέσβο, Σάμο, Αθήνα, Πειραιά, Πάτρα, Αλεξάνδρεια, Κύπρο καθώς και αγγλικοί, αρμένικοι και τούρκικοι σύλλογοι. Πολλές φορές τους παρακολουθούσαν εκπρόσωποι του ΣΕΓΑΣ και της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων. Το 1918 συμμετείχε και η τουρκική ομάδα της Σμύρνης «Αλτάι», η οποία μετά το 1922 οικειοποιήθηκε και χρησιμοποιεί μέχρι σήμερα ως έδρα το στάδιο του Πανιωνίου.
Στάδιο διεξαγωγής.
Από το 1898 ως το 1903 οι αγώνες διεξάγονταν στο στάδιο του Μπουρνόβα, ενός προαστίου της Σμύρνης, το οποίο είχε δημιουργήσει ο εκεί αγγλικός αθλητικός σύλλογος “Bournobat Juniors Athletic Association”.
Το 1904 μεταφέρθηκαν “εις το εν Παραδείσω Σταδίω του Ιπποδρομικού κύκλου”, στο οποίο διεξήχθησαν ως το 1909. Στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στο στάδιο του Πανιωνίου, το οποίο χτίστηκε το 1910-12 σε έκταση που παραχώρησε η ελληνική κοινότητα κοντά στο ορθόδοξο νεκροταφείο. Εκεί διεξάγονταν ως τη ΙΘ΄ διοργάνωση (1921), που ήταν η τελευταία που έγινε στη Σμύρνη.
Μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την εγκατάσταση του Πανιωνίου στην Αθήνα, ο σύλλογος διοργάνωσε τους Αγώνες στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Όμως, στην Αθήνα οι αγώνες σιγά-σιγά έχασαν την παλιά τους αίγλη. Μεταπολεμικά έγιναν άλλες τρεις διοργανώσεις, με τελευταία την 25η το 1949.
1898 ως 1903: Στάδιο Μπουρνόβα – Σμύρνη.
1904 ως 1909: Στάδιο Παραδείσου – Σμύρνη.
1912 ως 1921: Στάδιο Πανιωνίου – Σμύρνη.
1923 ως 1949: Παναθηναϊκό Στάδιο – Αθήνα.
Μήπως τελικά έφθασε η ώρα να ξαναρχίσουν οι Πανιώνιοι Αγώνες;
Με διοργανωτές και συμμετέχοντες κατ΄αρχάς συλλόγους από τη Σάμο,τη Χίο,τον Πανιώνιο,τον Απόλλωνα ,Μικρασιατικούς συλλόγους από τις πόλεις της Ιωνικής Δωδεκάπολης και στη συνέχεια ερασιτεχνικούς συλλόγους από όλη την Ελλάδα.
Με χώρο τέλεσης των αγώνων την Χίο,τη Σάμο (νησιά που ανήκαν στην Ιωνική Δωδεκάπολη ) και την Αθήνα.
Υπό την Αιγίδα και τη Χορηγία της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού.