Βουρλά ή Βρύουλα;

…..Βρίουλα ή Βουρλά…………

Ποιό είναι σωστό;…..Στα γραπτά,προκειμένου για επίσημα έγγραφα,σχεδόν κατα κανόνα διαβάζουμε:Βρίουλα,Βρίουλλα,Βρύουλα ή Βρύουλλα.
Στην ομιλία όμως ακούμε και λέμε,ΠΑΝΤΑ,χωρίς καμμιά εξαίρεση Βουρλά και κάποιες φορές ο Βουρλάς…..”Ο Βουρλάς μας ο ξακουσμένος”.
Ο τύπος ”Βρίουλα” αρχίζει να εμφανίζεται από τις αρχές του ΙΘ΄αιώνα.Είναι η εποχή που αυξάνει η μόρφωση και πολλαπλασιάζεται η μελέτη των παλαιοτέρων κειμένων.Κληρικοί των χρόνων αυτών ανακάλυψαν κατά πάσα πιθανότητα στα κείμενα αυτά,την παλιά βυζαντινή επισκοπή της Μητροπόλεως Εφέσου,τα ”Βρίουλλα”.Τα σύγχρονά τους Βουρλά έτυχε να ανήκουν επίσης στη Μητρόπολη Εφέσου.Η παρανόηση μπορεί να είναι και λίγο δικαιλογημένη.Αλλωστε από τα παλιά Βρίουλλα της Νύσης και του Μαιάνδρου,τίποτε δεν έχει απομείνει.Ούτε καν σημάδι.Ο τύπος ”Βουρλά” θεωρήθηκε παραφθορά των Βριούλλων.Στο κύκλο των κληρικών και των λογίων του ΙΗ και ΙΘ αιώνων τα Βρίουλλα φαντάζουν καλλιεπέστερα των Βουρλών.
Οι ξένοι περιηγητές των ΙΖ και ΙΗ αιώνων,με αρκετή γνώση των αρχαίων ελλήνων συγγραφέων,χωρίς καμμία επιφύλαξη και συσχέτιση με τα Μαιανδρικά Βρίουλλα του Στράβωνα,παντού Βουρλά τα αναφέρουν.
Πιθανότατα βέβαια τα Βουρλά να χρωστούν την ονομασία τους σε μιά αρκετά σημαντική βυζαντινή οικογένεια,τους Βρουλλάδες ή Βουρλάδες που είχαν κτήματα στην περιοχή.Οι Βουρλάδες είχαν τον τίτλο του ”Σεβαστού” άρχοντα,ο κάτοχος του οποίου ήταν 5ος μετά τον αυτοκράτορα στην ιεραρχία.

Ο Γεώργιος Δ, Κριεζής,στην Ιστορία της Νήσου Υδρας γράφει:”Κατά το έτοε 1668 ήλθεν απο τα Βουρλά,κωμόπολιν παραλίας της Σμύρνης,η οικογένεια των Γιακουμάκιδων των οποίων απόγονοι εισίν οι Τομπάζοι”.

Ο Σιναΐτης Χατζηκυριάκης Βουρλιώτης, έτσι όπως τον εμφανίζουν τα ευρήματα που συγκεντρώνονται σ’ αυτό τον τόμο, έμπορος, εκπρόσωπος της σιναϊτικής αδελφότητας και ακαταπόνητος ταξιδιώτης που οργανώνει την Ανατολική Ευρώπη και τα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας, δείχνει να είναι μία από τις πολύ συναρπαστικές μορφές του ελληνισμού στα τέλη του 17ου και στις αρχές του 18ου αιώνα. (. . .) Ο Χατζηκυριάκης ήταν ένας πολυταξιδεμένος μικρασιάτης πραγματευτής ,”εκ χώρας Βουρλά”,καθ΄ομολογία του.

Επίσης στην περιγραφή της νήσου Σάμου απο τον αρχιεπίσκοπό της Ιωσήφ Γεωργερίνη[1666-1671] διαβάζουμε τα ακόλουθα:”Επί της κορυφης του όρους αυτού υπάρχει χωρίον Βουρλιώται καλούμενον,αποικία των παρά τη Σμύρνη Β ο υ ρ λ ώ ν,έχον 100 περίπου οικίας”……[Το συγκεκριμένο χωριό υπάρχει μέχρι σήμερα και είναι ομορφότατο.]
Ο τύπος Βουρλά διατηρήθηκε ως το τέλος και έτσι έφτασε και ως εμάς.Δεν είναι τυχαίο ότι την ονομαστή σχολή τους οι Βουρλιώτες την τιτλοφορούσαν ως ”Αναξαγόρειο Σχολή Βουρλών”.
Εκτός απο όλα αυτά όμως,τα Βουρλά έστω κι αν χρησιμοποιήθηκε σε ορισμένα επίσημα κείμενα της τελευταίας εκατονταετίας ο τύπος ”Βρίουλλα”,ως Βουρλά τα ξέρει και τα αισθάνεται ο πολύς κόσμος.

Ως Βουρλά πήραν ένα τιμημένο για πολλούς λόγους όνομα μέσα στην διαχρονική ιστορία του Μικρασιατικού Ελληνισμού και μια ευλαβική στάση απέναντι στο τόσο τιμημένο αυτό όνομα μας επιβάλλει,πιστεύω,όταν μνημονεύουμε τα Βουρλά,με αυτό το όνομα να τα μνημονεύομε……….

…