100 χρόνια μετά το ξεριζωμό,μιά φωτογραφία διηγείται την ιστορία της.

Η φωτογραφία έχει βγει στη Μυτιλήνη.Βρέθηκε στο συρτάρι του Παντελή Σαλιάρη και είναι σπάνια.

Όπως μας την περιγράφει ο ίδιος εικονίζει την ομάδα των συμπατριωτών του πατέρα του που έζησαν κρυμμένοι στα Βουνά της Ερυθραίας κάποιους μήνες ακόμα μετά την Μικρασιατική καταστροφή.

Στην φωτογραφία είναι Βουρλιώτες ,Γιατζηλαριώτες και Γκιουλπαξιώτες.

Από τους χωριανούς του είναι η Σταματία του Σκαριά, ο Κουτρούλης, ο Θεόφιλος Χατζηδιαμαντής (με το παρατσούκλι Χαλίκας), ο Γιάννης Τεβεκέλης, ο Αδάμης και η γυναίκα του η Σκουλάδενα. Μόνο αυτούς ξέρουμε από τις πληροφορίες της μητέρας μου μας λέει ο Λευτέρης Θωμαίδης.

Κατά πληροφορίες του Γκιουλπαξιώτη Γεωργίου Γκατζώλη που ήταν με τους οπλοφόρους Βουρλιώτες και Γκιουλπαξιώτες, η διάσωση τους έχει ως εξής:

«Πάνω από του Χατζηνικολή το Κούλα στο βουνό Λυκοβούνι βρήκαμε μια σπηλιά και μέναμε πολλές φορές εκεί. Μια μέρα ο Θεόφιλος Χατζηδιαμαντής είδε ένα καΐκι να αράζει στη παραλία του χωριού Ζουμπέκι που είναι κτισμένο στο εσωτερικό της χερσονήσου των Κλαζομενών. Την νύχτα με ένα καλόγερο Καλαματιανό και έναν ακόμα πήγαν και κρύφτηκαν ανάμεσα στα σχοίνα. Όταν οι Τούρκοι ναύτες ανέβηκαν στο χωριό τότε αυτοί πήραν κρυφά το πλοίο και έκαναν πανιά για τη Μυτιλήνη.

Όταν έφθασαν ειδοποίησαν τα ανταρτικά και ένα αλιευτικό από τη Μυτιλήνη ήρθε στον Κόρακα. Βγήκαν οι αντάρτες χωριανοί μας,μας μάζεψαν κάπου 62 ψυχές ήμασταν και μας οδήγησαν στο  αλιευτικό πλοίο».

Και παρακάτω γράφει:

«Eζησαν στο βουνό τρισήμισυ μήνες ακόμα μετά την Καταστροφή……..

Αυτά διηγείται ο Γιώργης Γκατζώλης του Νικολάου,ένας από τους διασωθέντες.Αυτός μετά πάλι βγήκε αντάρτης στα βουνά της Ερυθραίας χερσονήσου με την ομάδα Γιάντα ή Καρυώτη και του Βουρλιώτη Ψύρη.Η ομάδα αυτή έφερε εις πέρας την αποστολή της.Επέστρεψε δε στη Μυτιλήνη μ΄έναν αιχμάλωτο Τούρκο στρατιώτη.Αυτός ο αιχμάλωτος επέστρεψε στην Τουρκία με την ανταλλαγή των αιχμαλώτων,φρεσκοξυρισμένος και καλοντυμένος,εν αντιθέσει προς τους δικούς μας…..».

Στην πίσω πλευρά της φωτογραφίας αυτής διαβάζουμε:

Έτος 1923, μην Μάιος, εις Μυτιλήνην και δίπλα γράφει,

Εις τα βουνά του Βουρλά, Κόρακα και Κλεφτοβούνια.

Κατά πάσα πιθανότητα η  καρτ ποστάλ έχει σταλεί τον Μά’ι’ο του 1923.

.

ΥΓ.1 ….Η φωτογραφία στάλθηκε σε μένα από τον πρόεδρο του Συλλόγου Μικρασιατών Σκάλας Λουτρών Μυτιλήνης «Το Δελφίνι» Δημήτρη Παπαχρυσό.

.

ΥΓ.2….Η φωτογραφία τραβήχτηκε στη Μυτιλήνη αμέσως μετά τη διάσωση,τον Δεκέμβριο του 1922,λίγο πριν τα Χριστούγεννα.

.

ΥΓ.3….Σύμφωνα με την Ελένη Κούρτη,Βουρλιώτισσα και κάτοχο της φωτογραφίας,η κοπέλα με τα κοντά μαλλιά στη πρώτη σειρά της φωτογραφίας είναι η μητέρα της η οποία και της διηγήθηκε την ιστορία.Αυτό το είχε πεί σε μένα,αρκετά χρόνια πρίν,αλλά το δήλωσε και επίσημα σε δημοσιογράφο του STAR στην εκπομπή  ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΜΕ ΤΗ ΖΗΝΑ,τη Πέμπτη 10/3/2022.

.

ΥΓ.4…..Επίσης βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου,Τμήμα Εκτυπώσεων και Φωτογραφιών στην Ουάσιγκτον και αποτελεί μέρος συλλογής φωτογραφιών του Αμερικανικού Εθνικού Ερυθρού Σταυρού.

Αριθμός Ελέγχου της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου 2010650537.Αποθήκη Library of Congress Prints and Photographs Division Washington.