Η πλατεία Μοναστηρακίου όταν δεν ήταν πλατεία!

Η πλατεία Μοναστηρακίου όταν δεν ήταν πλατεία και στη θέση της υπήρχε όντως το “Μοναστηράκι” δηλ. η Ι. Μονή Παντάνασσας, που τη βλέπουμε εδώ περιτειχισμένη. Η σημερινή εκκλησία ήταν τότε το καθολικό της μονής και το σχετικώς ογκώδες κωδωνοστάσιο δεν είχε προστεθεί ακόμα. Καλά που υπάρχει και το τζαμί του Τζισταράκη, ως σταθερό τοπόσημο.

Φωτο: William James Stillman (1828-1901). Πρωτότυπος τίτλος: View of the Acropolis from the north, with the Turkish town at the foot of the hill.

Πίσω και λίγο δεξιά από το τζαμί οι παλιές στρατιωτικές φυλακές, γνωστές ως παλιά στρατώνα με τις άθλιες συνθήκες κράτησης. Το κτίριο ξεκίνησε τη ζωή του γύρω στα 1780 ως σεράι του Οθωμανού διοικητή της Αθήνας από το 1775 έως το 1795 Χατζή Αλή ή Χασεκή. Επί Όθωνος χρησιμοποιήθηκε ως στρατώνας για τους βαυαρούς στρατιώτες και στη συνέχεια μετατράπηκε σε φυλακή.
Αριστερά ο πύργος του ωρολογίου του Έλγιν, δωρεά στην πόλη το 1814 του Λόρδου Έλγιν. Ο πύργος ήταν στην Παλιά Αγορά, κοντά στη Βιβλιοθήκη του Αδριανού και είχε από ένα ρολόι σε κάθε πλευρά. Κατά τη διάρκεια της επανάστασης τα ρολόγια έπαθαν ζημιές και σταμάτησαν να λειτουργούν ενώ μετά την απελευθέρωση εκλάπησαν. Ο πατέρας του Όθωνα, βασιλιάς Λουδοβίκος της Βαυαρίας επισκεύασε τον πύργο και δώρησε ένα νέο ρολόι. Τελικά ο πύργος καταστράφηκε στη μεγάλη πυρκαγιά της Παλιάς Αγοράς το 1884 και τα ερείπιά του κατεδαφίστηκαν πλήρως για να γίνουν ανασκαφές στο χώρο.Στους πρόποδες της Ακρόπολης διακρίνεται η οικία Κλεάνθη-Schaubert, η πρώτη στέγη (μέχρι το 1841) του Πανεπιστημίου της Αθήνας.Στο βάθος η Ακρόπολη με το Φράγκικο Πύργο στα Προπύλαια (κατεδαφίστηκε το 1874). Δεξιά, το Μνημείο του Φιλοπάππου.

Η λήψη έχει γίνει από όροφο κτιρίου στη γωνία Ερμού και Αθηνάς.

Σε πρώτο πλάνο παλαιοπωλεία… Φαίνεται μάλιστα και επιγραφή “Παλαιοπωλείον Αριθμ. 11”. Ίσως οι άδειες δίνονταν με αρίθμηση.

Η παραπάνω φωτογραφία είναι τραβηγμένη σίγουρα μετά το 1895, που εγκαινιάστηκε ο σταθμός και πριν το 1910, που χτίστηκε το καμπαναριό της Παντάνασσας, που ξέρουμε σήμερα γιατί στο άκρο αριστερά βλέπουμε τον ναό με το παλαιότερο καμπαναριό επάνω από την είσοδό του. Τα υπόλοιπα κτίσματα της Μονής, απ’ όπου πήρε το όνομά της και η πλατεία, έχουν κατεδαφιστεί ήδη από τη δεκαετία του 1880.

— Σταυρ. Μπαλ………Πηγή LiFO.gr.